×
Testiraj se

Kako se HIV prenosi?

Bratislav Prokić, april 2022.

Gde se HIV nalazi?
HIV se nalazi u telesnim tečnostima inficirane osobe. HIV se održava u koncentraciji koja je dovoljna za prenos infekcije u spermi, vaginalnom i analnom sekretu, krvi i majčinom mleku,

U kojim telesnim tečnostima se HIV ne može održati?
Pljuvačka znoj i suze nisu izvori HIV-a. Poznato je da neutralizirajući enzimi u pljuvačkoj (SLPI) u velikoj meri smanjuju sposobnost HIV-a da se održi.

Kako se HIV može preneti?
HIV se najčešće prenosi kroz nezaštićen analni, vaginalni ili oralni seks (retko), deljenjem pribora za ubrizgavanje droga i sa majke na bebu tokom trudnoće, porođaja ili dojenjem.

Kako HIV prodire u telo?
HIV nejčešće prodire kroz mukozna tkiva anusa ili vagine i kroz ranice na koži. HIV ne može prodreti u netaknutu kožu. Druge polno prenosive infekcije, poput sifilisa, oštećuju tkivo i povećavaju rizik od HIV infekcije.

Kako se HIV ne može preneti?
HIV se ne može preneti grljenjem, rukovanjem ili poljupcem sa osobom koja ima HIV, korišćenjem zajedničkog toaleta, kreveta, posuđa, niti se može preneti pljuvanjem, kašljanjem ili kijanjem. HIV ne prenose insekti.

Može li se HIV preneti oralnim seksom?
Može, ali je rizik relativno mali i gotovo da ne postoji za osobu koja prima oralni seks. U slučaju ejakulacije (svršavanja) u usta, sadržaj ne treba zadržavati u ustima, već ispljunuti ili progutati, a potom isprati usta.

U kojoj sredini se HIV ne može održati?
HIV se ne može održati na vazduhu ili u delovima tela sa visokim sadžajem kiseline, kao što su želudac ili bešika.

Može li se HIV preneti kroz druge seksualne aktivnosi?
HIV se može preneti deljenjem seks igračaka koje nisu prekrivene kondomom ili odgovarajuće dezinfikovane. Osoba koja fistuje – gura prst ili šaku bez korišćenja zaštitnih rukavica, može se inficirati HIV-om.

Može li doći do prenosa HIV-a tokom samo jednog rizičnog seksa?
Osoba se može inficirati tokom jednog nezaštićenog seksualnog odnosa, ili može imati više takvih odnosa i ne dobiti infekciju. To zavisi od stepena rizika prilikom izlaganja: koncentracije virusa i količine infektivnog materijala, dužine izlaganja, postojanje mirkopovreda.

Šta znači N=N (eng. U=U)?
N=N znači da osobe sa HIV-om koje postižu i održavaju nemerljivu viremiju, redovnom i pravilnom upotrebom antiretrovirusne terapije (ART) su nezarani, što znači da ne mogu HIV preneti seksualnim putem. Više o N=N pročitaj ovde.

Da li HIV mogu preneti komarci?
Komarci mogu preneti neke infekcije, ali ne i HIV. Komarci nemaju ćelije u kojima virus može opstati, ne nose dovoljnu količinu infektivnog materijala i pri ujedu uglavnom injektiraju svoju pljuvačku, a ne krv.