priredio: Bratislav Prokić, jun 2023.
recenzija: dr Milan Bjekić, dermatovenerolog,
Gradski zavod za kožne i venerične bolesti – Beograd
Koji su simptomi sifilisa?
Simptomi sifilisa se ispoljavaju različito u odnosu na četiri stadijuma bolesti: primarni, sekundarni, latentni i tercijarni stadijum. Sifilis može dati puno različitih simptoma koji podsećaju na razne bolesti i zato ga zovu “veliki imitator”.
Primarni sifilis
Ispoljava u proseku oko 3 nedelje (10 dana do 3 meseca) od inficiranja, kada se na mestu ulaska bakterije u organizam javlja jedna ili više ranica – šankr (ulkus durum). Šankr je najčešće, ali ne uvek, tvrda, okrugla i bezbolna ranica. Tokom 1 do 5 nedelja, ranica prolazi i bez lečenja, ali infekcija ostaje i prelazi u drugi stadijum.
Sekundarni sifilis
Najčešće se ispoljava u periodu od 2 do 8 nedelja od pojave šankra: osipom i lezijama, najčešće na dlanovima i stopalima, zatim otečenim limfnim čvorovima i groznicom, a mogu se javiti i gubitak dlake u kosmatom delu glave (alopecija), glavobolja, bolovi u mišićima i kostima, i dr. Simptomi mogu biti blagi, ali i primetni. Simptomi se povlače i bez lečenja, a infekcija ostaje i prelazi u latentni stadijum.
Latentni sifilis
Ovaj stadijum je bez znakova i simptoma. Rani latentni stadijum traje do godinu dana od momenta inficiranja i osoba je u tom periodu zarazna za svoje seksualne partnere. Kasni latentni stadijum traje nakon godinu dana od infekcije i tada osoba nije zarazna za svoje seksualne partnere.
Tercijarni (ili kasni) sifilis
Tercijalni sifilis je sporo napredujuća bolest, koja može zahvatiti srce, mozak i bilo koji drugi organ. Simptomi se mogu ispoljiti 5 do 30 ili više godina od infekcije.
Koje su moguće komplikacije sifilisa?
Bez terapije, sifilis se može proširi na mozak i nervni sistem, oči, uši i to u bilo kom stadijumu. Ovo može ostaviti trajne posledice na mentalno stanje, gubitak vida ili sluha.
Kada je osoba inficirana sifilisom infektivna?
Osoba inficirana sifilisom, koja nije lečena, je infektivna do godinu dana od inficiranja, odnosno tokom primarnog, sekundarnog i ranog latentnog stadijuma sifilisa. Osoba nije infektivna nakon godinu dana od inficiranja, kao ni do pojave šankra, u tzv. periodu inkubacije.